«دگماتيسم» و
«پراگماتيسم»
«دگماتيسم» و «پراگماتيسم» دو عارضه
است كه خيلي از جنبشها و ايدئولوژيها با آن مواجه ميشوند.
«دگماتيسم» بهمعني قشريگري را در
«خوارج» و با شعار «لا حكم الا للّه» ميتوان مشاهده كرد كه يكي از اولين نمونهها
درتاريخ اسلام است. «پراگماتيسم» هم بهمعني قرباني كردن اصول درمقابل منافع است.
ازهمان اولين دهههاي بعد از ظهور پيغمبراسلام، با اين دو
پديده مواجهيم. و ولايت فقيه كه امروزه ما با آن مواجهيم، از هردوعنصر در آن
وجود دارد.
اولين نمونهٌ بارز دگماتيسم يا قشريگرايي دراسلام «خوارج»
بودند. يك نمونه از ”دجالگري” را در برخورد خوارج با حضرت علي درجنگ صفين ميبنيم.